Pakicat kombëtare autoktone në Evropë u mblodhën në Kongresin e 67-të të FUEN
Kongresi i 67-të i Bashkimit Federal të Kombësive Evropiane (FUEN) u mbajt në Pécs/Fünfkirchen/Pečuh, Hungari më 7-10 shtator 2023. Federata e Turqve të Trakës Perëndimore në Evropë (ABTTF), që përfaqëson turqit e Trakës Perëndimore; Organizata Publike e Turqve Mesketë “VATAN” që përfaqëson turqit mesketë dhe mexhlisin e popullit tatar të Krimesë që përfaqëson Tatarët e Krimesë (QTMM), nga anëtarët e Grupit të Punës FUEN të Pakicave/Komuniteteve Turke (TAG) mori pjesë në Kongresin e organizuar nga minoriteti gjerman në Hungari. Në Kongres si mysafir mori pjesë edhe “Duslyk”, një organizatë e bashkirëve nga Ukraina.
Në Kongres u diskutua për gjendjen e pakicave kombëtare në Hungari dhe u vlerësuan të drejtat e pakicave dhe mbrojtja e minoriteteve në Evropë.
Në fjalën e tij hapëse në Kongresin ku morën pjesë rreth 200 njerëz nga 26 vende, Presidenti i FUEN dhe deputeti i Parlamentit Evropian (PE) Loránt Vincze tregoi se Hungaria ka një vend të rëndësishëm në historinë e FUEN sepse kongresi i parë pas rënies së Perdja e Hekurt u mbajt në Budapest dhe se pikërisht në atë kongres FUEN u hap në Evropën Qendrore dhe Lindore. Duke vënë në dukje se FUEN është bërë organizata më e madhe mbrojtëse e të drejtave të pakicave në Evropë, Vincze shtoi se FUEN tani është një organizatë udhëheqëse për organizatat evropiane dhe ndërkombëtare.
Në seancat e panelit të mbajtura më 7-8 shtator, ligji hungarez i pakicave, situata e pakicave kombëtare dhe etnike që jetojnë në Hungari dhe zhvillimet aktuale në lidhje me politikat e pakicave në Evropë u diskutuan në një kontekst të gjerë.
Çmimi FUEN, i cili u jepet emrave që kanë dhënë kontribut të jashtëzakonshëm në mbrojtjen e pakicave kombëtare autoktone dhe grupeve gjuhësore në Evropë, iu dorëzua këtë vit Renate Schnack, ish-komisionerja e pakicave në Shtetin e Schleswig-Holstein, Gjermani.
U miratuan projekt-rezolutat e dorëzuara nga turqit e Trakës Perëndimore, turqit e Rodos, Kos dhe Dodekanezit, turqit mesketë dhe tatarët e Krimesë.
Në Asamblenë e Delegatëve të FUEN më 9 shtator, zëdhënësi i FUEN TAG Halit Habip Oğlu dhe Zëvendës Presidenti i FUEN Nabi Ibrahimcik informuan delegatët për aktivitetet e FUEN TAG 2022-2023.
U miratua projekt-rezoluta kryesore FUEN, e cila bëri thirrje për mbrojtjen e pakicave kombëtare në Ukrainë dhe krijimin e një organi të përhershëm këshillues midis politikëbërësve dhe pakicave kombëtare në Evropë nën kujdesin e Parlamentit Evropian.
Projekt-rezolutat e paraqitura nga komuniteti turk në Trakinë Perëndimore, Rodos, Kos dhe turqit Dodekanezë, turqit mesketë dhe tatarët e Krimesë u miratuan me votat e delegatëve në Asamblenë e Delegatëve FUEN.
Gjashtë organizata të reja bëhen anëtare të FUEN
Si rezultat i votimit në Asamblenë e Delegatëve familjes FUEN iu bashkuan bretonët nga Franca, gjermanët nga Zvicra, Rusynët nga Hungaria dhe organizatat gjermane nga Serbia. Përveç kësaj, Shoqëria Filologjike Friuli nga rajoni Friuli-Venezia Giulia i Italisë iu bashkua FUEN-it si një organizatë e re anëtare me status anëtar mbështetës.
Me vendimin e marrë nga Asambleja e Delegatëve, Kongresi FUEN 2024 do të mbahet në Husum/Hüsem, Gjermani, i organizuar nga Frizianët e Veriut më 19-22 shtator 2024.